Praktiki mühasibatlıq nədir?

praktiki mühasibatlıq, Peşəkar mühasiblıq kursları,

Salman Əbdülrzazadə – Aparıcı mütəxəssis/mühasibat üzrə ekspert/təlimçi

Azərbaycan dilinin izahlı lüğətində “mühasibat” sözü uçot işlərinin nəzəriyyəsi və praktikası kimi izah edilir, yəni o, həm elm sahəsi, həm də praktik peşə kimi xarakterizə olunur. İlkin olaraq mühasibatlıq praktik sahə kimi inkişaf etməyə başlayıb. Elm kimi mühasibat uçotunun öz prinsipləri, predmet və metodu var. Praktiki mühasibatlıq və onun elmi metodologiyası birgə inkişaf edir, birini digərini tamamlayır. Bu məqalədə qısaca da olsa “Paraktiki mühasibatlıq nədir?” sualına cavab verməyə çalışacağıq.

Praktiki mühasibatlıq nədir?

İlk baxışdan yeni başlayanlar üçün mühasibat uçotu mürəkkəb, çox qarışıq bir mövzu kimi görünə bilər. Lakin təcrübədə bu heç də belə deyil. Həm də unutmayaq ki, mühasibatlığın yaranması və inkişafı məhz insanın praktiki fəaliyyəti ilə bağlıdır, uçot nəzəriyyəsi praktiki mühasibatlığın qazandığı nailiyyətlər bazasında formalaşıb inkişaf edib. Bəs praktiki muhasibatliq nedir, onu necə öyrənmək olar?

Praktiki mühasibatlıq müəssisənin əmlakı və öhdəlikləri haqqında məlumatların (pul ifadəsində) toplanması və ümumiləşdirilməsinin ciddi nizamlanmış sistemidir. Bu, baş verən bütün təsərrüfat əməliyyatlarının qeydə alan tam və davamlı sənəd axınıdır.

Mühasibat uçotu universal biznes alətidir. Universallıq ondan ibarətdir ki, onun köməyi ilə fəaliyyət sahəsindən asılı olmayaraq istənilən müəssisədə iqtisadi hadisələri asanlıqla təhlil və müqayisə etmək mümkündür. Bu zaman, hamı üçün bir ölçü vahidi – pul vəsaitləri tətbiq edilir. Bu alətdən istifadni bacaran işçilər mühasib adlanır və şirkətin əsas fiqurları sayılır.

Peşəkar mühasib olmaq uçün muhasibatliq tecrubesi toplamaq, “Praktiki muhasibatliq nedir?” sualna cavab tapmaq üçün müxtəlif muhasibatliq kursu tərəfindən təklif edilən təlimlərdə iştirak etmək, bu sahənin bilicilərindən praktik mühasibat məsləhətləri almaq önəmlidir.

“0”-dan ptaktik mühaisbat uçotunu necə öyrənmək olar?

Mühasibat uçotu müəssisənin təsərrüfat fəaliyyətinin bütün sahələrini əhatə edir, odur ki, praktiki mühasibatlıq əməkdaşının mənimsəməli olduğu bilik və bacarıqlar genişdir. Təbii ki, bunların hamısını qısa müddətdə öyrənmək çətindir.

Müsahib olaraq uçotun incəliklərini, praktik mühasibatlığı öyrənməyin 2 variatı var:

ödənişli;
ödənişsiz.

Hansını seçməyinizdən asılı olmayaraq sonda siz “Priaktiki mühasibatlıq nədir?” sualına da cavab tapmış olacaqsınız.

Yeni başlayanlar üçün İlk baxışdan mühasibat uçotu mürəkkəb və qarışıq bir sahə kimi görünə bilər. Lakin praktikada bu heç də belə deyil. Gələcək mühasib “Praktiki muhasibatliq nedir?” sualna cavab tapmaq, “0”-dan mühasibatlıq öyrənmək üçün aşağıdakı yolların birini seçə bilr:

İnternetdən praktiki mühasibatlıqla bağlı kitab yaxud dərslik yüklyəyərək sərbəst öyrənmək;
mühasib köməkçisi və ya kiçik mütəxəssis kimi iş taparaq muhasibatliq praktikası əldə etmək, daha çox mühasibatlıq tecrubesinə malik həmkardan praktikmühasibat məsləhətləri almaq;
yeni başlayanlar praktik mühasibat kursları tərəfindən təklif edilən təlimlərdə iştirak etmək.

Unutmayın ki, hər bir metodun öz üstünlükləri və mənfi cəhətləri var. Gəlin müxtəlif vəziyyətləri araşdıraq.

Yeni başlayan mühasiblər üçün müxtəlif təlim və kurslar

Mühasibat uçotunun sərbəst öyrənilməsi

Praktiki mühasibatlığı sərbəst, özünüz öyrənmək üçün İnternetdə “yeni başlayanlar üçün mühasibat, dərslik” ifadəsini axtarışa verə bilərsiniz. Bu cür öyrənməyin üstünlükləri və çatışmamazlıqları var. Üstünlükləri:

pulsuz materiallar;
qanunvericilik aktları, standart və qaydalara sərbəst giriş;
öyrənmə vaxtının sərbəst təyini.

Amma çatışmamazlıq daha çoxdur:

mühasibatlıqtəcrübəsi əldə etmək olmur, pulsuz dərslik yalnız nəzəri materialdan ibarətdir, mühasibat uçotunda praktiki tapşırıqlar əsasən ödənişli əsaslarla verilir;
uyğun olmayan, köhnəlmiş məlumatları öyrənmək riski, alınmış praktikmühasibat məsləhətlərinin yarasızlığı;
mühasibat uçotu qanunvericiliyi müntəzəm dəyişir, İnternetdən yüklənmiş məlumatlar yenilikləri nəzərə almaya bilər.
müstəqil sıfırdan muhasibatliqkursu keçməsi barədə təsdiqedici sənədin olmamması işə düzəlmə zamanı problem yaradacaqdır.

Belə öyrənmək sizi uçotun nəzəri əsaları ilə tanış edəcək, “Praktiki mühasibatlıq nədir?” sualını isə qismən cavablandıracaqdır.

Mühasib köməkçisi işləməklə

Yeni balayanlar kiçik mühasib yaxud mühasib köməkçisi işi tapmaqla mühasibatlığa yiyələnə bilər. Bu, ən optimal yoldur, çünki sizin əmək haqqı almaq şansınız var. Ancaq hər şey o qədər də sadə deyil.

Mühasib köməkçisi kimi mühasibatlıq praktikası əldə etməyin üstünlükləri:

yeni başlayanlar üçün mühasibat uçotu üzrə təlim ödənişsizdir (işlə təmin olunduqda);
baza biliklər əldə edlir və onun praktikada tətbiqi öyrənilir;
işlədiyiniz (həm də öyrəndihyiniz) dövrdə əmək haqqı almaq imkanı.

Bu seçimin də mənfi cəhətləri az deyil:

əmək bazarı bu cür təkliflərlə elə də bol deyil;
öyrənmək üçün kifayət qədər uzun vaxt lazımdır;
mentordan bilavasitə asılıq;
təlim demək olar ki, həmişə müəyyən bir iş sahəsi ilə məhdudlaşır.

Bundan əlavə, köməkçiyə “real” problemləri həll etmək üçün nadir hallarda etibar edilir. Adətən ona xırda texniki məsələlər köməkçiyə ötürülür. İşin həcmi qazanc səviyyəsindəm çox böyük ola bilər.

Peşəkar mühasibat uçotu kursları

Yeni başlayanlar üçün mühasibat uçotunu peşəkar şəkildə öyrənməyin, o cümlədən “Praktiki muhasibatliq nedir?” sualına cavab almağın ən asan və sürətli yolu ixtisaslaşdırılmış tədris mərkəzindən keçir. Siz çoxlu üstünlüklər əldə edirsiniz:

minimal təlim müddəti;
kursun proqramı həmişə aktualdır;
əlavə peşə təhsili haqqında diplom (sertifikat və ya şəhadətnamə) alırsınız;
təkcə nəzəriyyəni deyil, praktikanı da öyrənirsiniz

Peşəkar mühasiblıq kursları sizə uçot siyasəti, ilkin uçotu sənədləri, əmək haqqı hesablanması, vergilər, maliyyə hesabatları və s. kimi mürəkkəb mühasibat problemlərinin həllini konkret misallardan istifadə etməklə öyrədir.

Çatışmamazlıqlara isə peşəkar kurslarda təlimin ödənişli əsaslarla həyata keçirilməsidir. Amma qənaət etmək şansı da var, bəzi tədris mərkəzləri yeni başlayan mühasiblərə endirimlər edir.

Beləliklə, qısa da olasa “Praktiki mühasibatlıq nədir?”, “Mühasibatlığı praktik necə öyrənmək olar?” suallarını cavablandırmağa çalışdıq. Əlavə suallarınızı bizə yönəldə bilərsiniz, bilik paylaşdıqca çoxalır.

Praktiki mühasibatlıq nədir və mühasibat praktiki necə öyrənilir?